Ένα μνημόνιο για τα …ΚΑΠΗ

Ένα μνημόνιο για τα …ΚΑΠΗ

Η ερμηνεία του Λαζόπουλου για το τι ακριβώς σημαίνει ΚΑΠΗ («ΚΑποτε ΠΗδούσα») μου έφερε κατά νου μια θλιβερή σύγκριση: αν δεν είχε δημιουργήσει κάποτε το κυβερνών κόμμα αυτόν τον πρωτοποριακό θεσμό, θα μπορούσε να τον ξεκινήσει σήμερα;
Η απάντηση βρίσκεται στην έκταση της κρίσης και στα μέτρα που τη συνοδεύουν και για τα οποία η σοσιαλιστική κυβέρνηση ομολογεί ότι βρίσκονται έξω από το θεωρητικό της οπλοστάσιο. Βλέποντας, μάλιστα, άλλες κυβερνήσεις του ευρωπαϊκού Νότου να εφαρμόζουν τις ίδιες πολιτικές, αναρωτιέσαι για το ποια είναι σήμερα η σοσιαλιστική πρόταση.
Η Ελλάδα υπήρξε ο αδύνατος κρίκος της διεθνούς κρίσης του συστήματος, η οποία είναι αποτέλεσμα νεοφιλελεύθερων πολιτικών τριάντα ετών (Ρήγκαν, Θάτσερ), που ακολούθησαν συντηρητικές και σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Έτσι, οδηγηθήκαμε στη «Δύση» στη μεγαλύτερη ανισοκατανομή του εισοδήματος μετά τη δεκαετία του ’70. Η κρίση, βέβαια -εκτός από οικονομική- είναι ταυτόχρονα περιβαλλοντική, ενεργειακή και κοινωνική. Και παρόλα αυτά, στο επίπεδο της ιδεολογίας και της θεωρίας εξακολουθεί να κυριαρχεί το ίδιο μοντέλο, ενώ και οι κύριοι εκπρόσωποί τους εξακολουθούν να βρίσκονται σε θέσεις-κλειδιά παγκόσμια.
Σήμερα αντιμετωπίζουμε τη δεύτερη φάση της κρίσης, που από χρηματοπιστωτική εξελίχθηκε σε κρίση κρατικών ελλειμμάτων, καθώς τα κράτη, αφού διέσωσαν τον τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό τομέα μεταφέροντας το κόστος στους κρατικούς προϋπολογισμούς, είναι υποχρεωμένα να δανείζονται πλέον από αυτούς που διέσωσαν με αυξημένα επιτόκια καθώς οι «αγορές» επαναξιολογούν τους κινδύνους χρεοκοπίας των υπερχρεωμένων κρατών.
Η κρίση στην Ελλάδα, βέβαια, είναι αποτέλεσμα και των χρόνιων εσωτερικών αδυναμιών της οικονομίας, των πολιτικών των μεταπολιτευτικών δεκαετιών και του πελατειακού πολιτικού συστήματος που εξέθρεψαν. Ταυτόχρονα είναι και χρεοκοπία του μεταπολεμικού αναπτυξιακού μοντέλου.
Πως μπορούν, λοιπόν, οι αυτοδιοικητικές εκλογές να ανακόψουν την πορεία αυτή και να αποκτήσουν πραγματική πολιτική σημασία; Με το να μεταφερθούν σε τοπικό επίπεδο οι αντιθέσεις στις πολιτικές της τρόικας και να συσπειρωθούν οι πολίτες που βιώνουν τις συνέπειες της οικονομικής πολιτικής;
Όσοι από την Αριστερά ποντάρουν εκλογικά στη λαϊκή δυσαρέσκεια, θα πρέπει να απαντήσουν και γιατί δεν συνεργάζονται και με τη ΝΔ του Σαμαρά. Θα πρέπει, επίσης, να συνεκτιμήσουν ότι με την αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση θα αναδιαταχθεί όλο το δίκτυο των πολιτικών σχέσεων και θα διαταραχθεί όλο το γνωστό πελατειακό σύστημα. Κρίση και νέο σκηνικό θα πυροδοτήσουν και ανεξέλεγκτες αντιδράσεις, με βασικό χαρακτηριστικό την αποστασιοποίηση από τα κόμματα εξουσίας αλλά θα αναδείξουν και υποψήφιους εντολείς συμφερόντων ή με αντιπολιτικά χαρακτηριστικά (τύπου «Τζούλια για δήμαρχος»), που υποσκάπτουν ολόκληρο το πολιτικό σύστημα.
Μέσα στις συνθήκες κρίσης της πολιτικής νομιμοποίησης, δεν πρέπει να χαθεί και το στοίχημα της ανασυγκρότησης Δήμων και Περιφερειών. Ειδικά η Θεσσαλονίκη, που βίωσε επί ¼ του αιώνα τα αδιέξοδα των παρατάξεων της ΝΔ, έχει ανάγκη από ένα ριζικά νέο σχέδιο, με τη συνεργασία όλων των δημιουργικών δυνάμεων, ώστε να ανταποκριθεί στις συνθήκες κρίσης, με ανεξάρτητη και κριτική φωνή και ένα πράσινο σχέδιο ποιότητας ζωής, ευημερίας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Κι αυτό είναι εφικτό.

Μιχάλης Τρεμόπουλος,
Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων